Tony Robbins: Οι 6 ανθρώπινες ανάγκες

Ο Tony Robbins είναι ιδιοφυΐα στο life coaching, στο motivational speaking, financial education και σε πολλά άλλα. Η δική του θεωρία, η Strategic Intervention (Στρατηγική Παρέμβαση), είναι ένας συνδυασμός τεχνικών ενδυνάμωσης, συμπεριλαμβανομένου και του NLP. Με αυτή τη μέθοδο, μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει και να κατανοήσει τα συναισθηματικά του μοτίβα που του προκαλούν άγχος, ανασφάλεια, συγκρούσεις και έλλειψη κατεύθυνσης/σκοπού στη ζωή, με αποτέλεσμα να τα ανατρέψει και να βιώσει ποιότητα στη ζωή του, αγάπη και να χτίσει τις σχέσεις που του αξίζουν.

Η βάση της μεθόδου Strategic intervention είναι η κατανόηση των 6 βασικών ανθρώπινων αναγκών. Όλοι οι άνθρωποι έχουν αυτές τις ανάγκες και τις ικανοποιούν είτε με θετικό (ευεργετικό για το ίδιο το άτομο και το σύνολο), είτε με αρνητικό τρόπο (μη ευεργετικό). Οι 6, αυτές, βασικές ανάγκες του ανθρώπου είναι:

Η ανάγκη για Άνεση & Ασφάλεια. Όλοι θέλουμε να αισθανόμαστε ασφαλείς στη ζωή μας, να αποφεύγουμε τον πόνο και να υπάρχει εξοικείωση και άνεση με περιβάλλον που ζούμε και μέσα στις σχέσεις μας. Να υπάρχει μια στέγη πάνω από το κεφάλι μας, να ξέρουμε ότι θα έχουμε ένα πιάτο φαγητό να φάμε, όταν κάποιος αρρωστήσει να ξέρει ότι μπορεί να πάρει φροντίδα από κάπου, ότι ο γείτονας δεν θα του επιτεθεί και πολλά άλλα. Όλα αυτά είναι σημαντικά στη ζωή μας. Ο καθένας όμως δίνει διαφορετικό βάρος στον ορισμό αυτής της ανάγκης. Για κάποιον ασφάλεια είναι να έχει ένα δωμάτιο να μείνει και να λαμβάνει το επίδομα ανεργίας, ενώ για κάποιον άλλο να εισπράττει 1 εκ. ευρώ το χρόνο και να διοικεί 10 επιχειρήσεις. Ενώ δηλαδή όλοι έχουμε αυτή την ανάγκη της ασφάλειας και της άνεσης, το τι σημαίνει ασφάλεια ποικίλει.
Η ανάγκη για Ποικιλία στα συναισθήματα που βιώνει κάποιος, στο σωματικό του επίπεδο και στο πνεύμα του. Αυτή η ανάγκη ρυθμίζει το πόσο υπάρχει ρουτίνα στη ζωή κάποιου και πόσο αισθάνεται ζωντανός. Αναζητούμε την ποικιλία, την έκπληξη, το καινούριο, στα συναισθήματά μας και όχι τον να αισθανόμαστε ένα πράγμα όλη την ώρα. Για κάποιον μπορεί αυτή η έκπληξη και ο ενθουσιασμός να ικανοποιείται μέσω των ειδήσεων στην τηλεόραση. Για άλλους μέσω των extreme sports.

Σημείωση: Οι δύο πρώτες ανάγκες αναιρούν η μία την άλλη. Όσο περισσότερη ασφάλεια βάζει κάποιος στη ζωή του, τόσο περισσότερη ρουτίνα δημιουργεί και στερεί τη ζωή από τη ζωή του. Από την άλλη, όσο περισσότερη ποικιλία ή ανασφάλεια βάζει, χάνει άλλα πράγματα από τη ζωή του.

Η ανάγκη για Σημαντικότητα. Όλοι θέλουμε να είμαστε ξεχωριστοί και ιδιαίτεροι. Αυτή η ανάγκη μάς ωθεί στο να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους. Η σύγκριση αυτή, αν εστιάζεται στις διαφορές μας, μπορεί να μας απομακρύνει από τους άλλους, ενώ αν εστιαζόμαστε στα κοινά μας γνωρίσματα, να μας φέρει πιο κοντά. Στη θετική της όψη, η ανάγκη μας να ξεχωρίζουμε μας ωθεί να κάνουμε καλύτερα πράγματα. Όταν όμως εστιαζόμαστε αποκλειστικά στο πόσο σημαντικοί είμαστε, μας δυσκολεύει στο να δημιουργήσουμε σχέσεις. Γι κάποιον η σημαντικότητα ικανοποιείται με το να προσφέρει στην οικογένειά του, με την εργασία του, με κάποια σημαντική συνεισφορά σε κάποιο σκοπό ή με τον πλουτισμό. Σε κάποιον άλλο ικανοποιείται με την αποτυχία του ή με το να είναι ο χειρότερος σε κάτι, που πάλι είναι το μέσο για να ξεχωρίσει.
Η ανάγκη για Αγάπη/Συσχέτιση. Όλοι χρειαζόμαστε την κοινωνικοποίηση και τη συσχέτισή μας με τους άλλους και αναζητούμε την αγάπη. Ένα μωρό, για παράδειγμα, χρειάζεται την αγάπη και τη φροντίδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, για να μεγαλώσει φυσιολογικά. Αυτή η ανάγκη για αγάπη εξακολουθεί να υπάρχει σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας και συνοψίζεται στη ρομαντική αγάπη, τον έναν άνθρωπο που θα αφιερώσει τη ζωή του για εμάς. Σε ορισμένες κοινωνίες αυτή η αγάπη εκφράζεται μέσω της οικογένειας, των φίλων, της φυλής τους. Ορισμένοι δεν αισθάνονται συχνά αγάπη, αλλά συσχετίζονται με τους άλλους ανθρώπους με πολλούς τρόπους – μέσω της κοινωνικοποίησης, της εργασίας κτλ.

Σημείωση: Το παράδοξο στο 3 και το 4 είναι ότι ενώ θέλουμε να είμαστε ξεχωριστοί και ιδιαίτεροι, αναζητούμε και τη συσχέτισή μας με τους άλλους και την αποδοχή τους.

Η ανάγκη της Εξέλιξης. Οτιδήποτε υπάρχει είτε στη ζωή μας είτε στη φύση, είτε εξελίσσεται είτε πεθαίνει. Χρειαζόμαστε την εξέλιξη σε όλα τα επίπεδα, σωματικά/υλικά, συναισθηματικά και πνευματικά. Μεγαλώνουμε και εξελισσόμαστε σωματικά από τη φύση μας, από την ώρα που γεννιόμαστε μέχρι την ώριμη ηλικία. Το ίδιο γίνεται, συναισθηματικά, με την κάθε εμπειρία που βιώνουμε στη ζωή μας και πνευματικά με την ανταπόκρισή μας σε ότι συμβαίνει γύρω μας. Ό,τι θέλουμε να διατηρήσουμε στη ζωή μας, είτε αυτό είναι χρήμα, υγεία, σχέσεις, ευτυχία, αγάπη, οφείλουμε να τα καλλιεργήσουμε, να τα αναπτύξουμε και να τα επεκτείνουμε. Κάποιος ικανοποιεί την ανάγκη του για εξέλιξη μέσω της φυσικής άσκησης, άλλος με το να διαβάζει. Άλλοι πάλι, με το να σπουδάζουν και να μαθαίνουν νέα πράγματα συνέχεια.
Η ανάγκη της Προσφοράς, το να κάνουμε πράγματα πέρα από τις δικές μας ανάγκες και να δίνουμε στους άλλους. Η ζωή είναι ελειπής χωρίς την αίσθηση ότι προσφέρουμε στην κοινωνία ή σε κάποιο σκοπό. Είναι στη φύση μας το να δίνουμε, να αφήνουμε το στίγμα μας στον κόσμο. Αυτό μπορεί να το πετυχαίνουμε με κοινωνική εργασία, κάποια κοινωνική προσφορά, προσφορά στη φύση, στα παιδιά μας. Όλοι συνεισφέρουμε με κάποιον τρόπο, αλλά η συνειδητή προσφορά είναι απαραίτητη ώστε να αισθανθούμε ευτυχία και ολοκλήρωση.

Οι πρώτες 4 ανάγκες σχετίζονται με την προσωπικότητα του ανθρώπου, ενώ οι τελευταίες 2 με το πνεύμα του και με το είναι του. Όλοι οι άνθρωποι ικανοποιούν αυτές τις ανάγκες τους με τις συμπεριφορές τους, τις πεποιθήσεις και τις δράσεις τους, αλλά δύο από αυτές πρωτοστατούν στον καθένα μας. Αυτές καθορίζουν τις συμπεριφορές μας και ως αποτέλεσμα την ποιότητα της ζωής μας.

Ο τρόπος που ικανοποιούμε τις 6 αυτές βασικές ανάγκες μας καθορίζει τις συμπεριφορές μας και την ποιότητα της ζωής μας.

Αν σου ζητούσα να έβαζες τις παραπάνω ανάγκες σε μια σειρά σημαντικότητας για σένα, ποια θα ήταν αυτή η σειρά; Ποια ανάγκη θα έβαζες πάνω-πάνω, μετά πιο κάτω κ.ο.κ;

Απολαύστε τον Tony Robbins στο TED 2006